Je kent vast wel dat spelletje waarbij iemand iets in je oor fluistert, en het verhaal vervolgens van persoon tot persoon wordt doorgegeven.
Tegen de tijd dat het de laatste persoon bereikt, is het vaak totaal veranderd.
Dit lijkt misschien een grappig spelletje, maar het legt iets diepers bloot: het laat zien hoe jouw persoonlijke interpretaties, herinneringen en ervaringen de werkelijkheid kunnen vervormen.
Jouw bril: hoe ervaringen je kijk op de wereld kleuren
Je kijkt door een unieke lens naar de wereld, gevormd door je ervaringen, opvoeding, cultuur en – misschien wel het belangrijkste – je trauma’s. Wanneer je iets meemaakt, reageer je niet puur objectief; je persoonlijke verhaal kleurt je beleving.
Wat voor de één een positieve ervaring is, kan voor jou ongemakkelijk of pijnlijk voelen, omdat je door een andere bril kijkt.
Denk bijvoorbeeld aan een druk feest. Waar sommigen de energie en het gezelschap als leuk ervaren, kan jij je juist overweldigd of ongemakkelijk voelen, vooral als je ooit hebt geworsteld met sociale angsten. Je verleden geeft kleur aan hoe jij zo’n situatie beleeft, en dat maakt jouw ervaring net zo authentiek en waardevol als die van een ander.
Het verhaal dat je jezelf vertelt
Iedereen draagt een innerlijk verhaal met zich mee, een verhaal dat je elke dag herhaalt en dat bepaalt hoe je naar jezelf en de wereld kijkt. Dit verhaal geeft betekenis aan wat je meemaakt. Misschien geloof je diep vanbinnen dat je niet goed genoeg bent, waardoor zelfs kleine tegenslagen voor jou aanvoelen als bevestiging van dat idee. Terwijl iemand die zichzelf als sterk en veerkrachtig ziet, dezelfde tegenslag juist beschouwt als een kans om te groeien.
Dit innerlijke verhaal verandert door nieuwe ervaringen, maar is vaak diep verweven met je verleden. Trauma’s kunnen bijvoorbeeld bepaalde overtuigingen over jezelf in stand houden. Als je in je jeugd hebt geleerd dat je onbetrouwbaar bent, kan dat verhaal vandaag nog steeds invloed hebben op hoe je met anderen omgaat. Je oude overtuigingen blijven op de achtergrond meespelen, zelfs als je omgeving of omstandigheden veranderd zijn.
De invloed van trauma
Trauma’s zijn vaak één van de krachtigste factoren die je kijk op de wereld beïnvloeden. Ze laten littekens achter en zelfs jaren later kunnen die littekens je gedachten, gevoelens en gedrag sturen. Misschien reageer je in een situatie op een manier die voor anderen overdreven lijkt, terwijl het voor jou logisch voelt omdat je oude pijn opnieuw ervaart.
Een trauma kan ook je waarneming vervormen, waardoor je situaties of reacties van anderen verkeerd interpreteert. Twee mensen kunnen dezelfde gebeurtenis meemaken, maar door verschillende brillen totaal anders ervaren. Trauma kan je blik op de werkelijkheid troebeler maken, waardoor je signalen opmerkt die er misschien niet zijn, maar voor jou wel echt voelen.
Hoe kan je anderen beter begrijpen?
Als je begrijpt dat iedereen door een andere lens naar de wereld kijkt, kun je meer begrip en empathie opbrengen voor de perspectieven van anderen. Iemand die anders reageert dan jij, doet dat niet omdat hun ervaring fout is, maar omdat hun persoonlijke verhaal anders is dan het jouwe. Door te beseffen dat iedereen zijn eigen unieke verhaal heeft, kun je ook meer compassie voor jezelf opbrengen.
Je emoties en reacties zijn niet fout maar het resultaat van jouw levenspad.
Je zult nooit precies weten wat een ander heeft meegemaakt, maar door open te staan voor hun verhaal, kun je een stap dichter bij begrip komen.
Conclusie
Het leven is een verzameling verhalen die we samen beleven, maar iedereen ervaart die verhalen op zijn eigen manier.
Jouw persoonlijke verhaal, gevormd door ervaringen en trauma’s, bepaalt hoe jij de wereld ziet. Door meer begrip te tonen voor de verhalen van anderen en jezelf ook de ruimte te geven om je eigen verhaal te accepteren, kun je de wereld met meer empathie benaderen.
Jouw verhaal verdient het niet alleen om gehoord te worden, het verdient erkenning en respect.